ارتودنسی

ارتودنسی در لغت به معنی ردیف کردن دندان ها است .  درمان ارتودنسی برای اصلاح موقعیت قرار گرفتن دندانها-درمان ناهنجاریهای فکی و دندانی-درمان نامرتب بودن دندانها در قوس فکی-درمان ناهنجاری اسکلتی به منظور اصلاح فکین و زیبایی انجام می گیرد. با اینکه متخصص ارتودنسی می‌تواند امکان اصلاح طرح لبخند را در هر سنی فراهم کند، اما یک دوره‌ی زمانی مطلوب برای شروع درمان وجود دارد. شروع درمان در این زمان، تضمین‌کننده‌ی دستیابی به نتایج عالی و صرف کمترین هزینه و زمان خواهد بود. بهترین سن ارتودنسی، سنین 10 تا 14 سالگی است، درست در زمانی که سر و دهان در حال رشد بوده و می‌توان به شکل آسان‌تری دندان‌ها را مرتب کرد.
مدت زمان درمان ارتودنسی: ارتودنسی به طور متوسط یک تا دو سال طول می‌کشد. البته مدت زمان درمان به نوع ناهنجاری و نامرتبی دندان‌ها بستگی دارد که در بعضی موارد سیم‌کشی سه ساله یا طولانی‌تر دندان‌ها را ایجاب می‌کند و گاهی فقط یک دوره کمتر از یک سال برای رسیدن به نتیجه دلخواه کافی است. عامل‌های متعددی بر نوع و مدت زمان درمان ارتودنسی اثر می‌گذارد.

انواع ارتودنسی:

ارتودنسی ثابت:

ارتودنسی ثابت رایج‌ترین نوع درمان ارتودنسی می‌باشد. براکت‌های ارتودنسی ثابت بر روی سطح دندان چسبانده می‌شوند و به وسیله سیم به هم متصل می‌شوند تا با اعمال یک فشار ثابت بر روی دندان‌ها، آنها را به موقعیت درستی که با دقت برایشان تعیین شده است، جابه‌جا کنند.

ارتودنسی متحرک:

در ارتودنسی متحرک همان‌طور که از نام آن مشخص است از تجهیزاتی استفاده می‌شود که بیمار باید آنها را هنگام غذا خوردن درآورد و پس از صرف غذا در جای خود بگذارد. بنابراین کارآمدی و تاثیرگذاری ارتودنسی متحرک کاملاً به همکاری و تعهد بیمار بستگی دارد. این وسایل معمولاً برای اصلاح نقص‌های جزیی دندان‌ها و فک یا پس از ارتودنسی ثابت برای حفظ نتیجه به دست آمده به کار برده می‌شود.

ارتوسرجری:

شامل طیف گسترده‌ای از روش‌های جراحی است که به منظور قرارگیری دندان‌ها، استخوان‌های فک و سایر ساختارهای بافت سخت و نرم مربوطه در بهترین موقعیت آناتومیکی خود انجام می‌شوند. جراحی همراه با سیم‌کشی دندان‌ها در برخی موارد یک گزینه درمانی است اما تنها برای مشکلات شدید مانند ناهنجاری‌های مادرزادی، اختلالات رشد یا آسیب استفاده می‌شود. اصلاح این اختلالات معمولاً منجر به بهبود عملکردهایی مانند جویدن، صحبت کردن و تنفس می‌گردد و اغلب زیبایی صورت را نیز بهبود می‌بخشد.
هرگاه نامرتبی دندان‌ها و فک به حدی شدید باشد که ارتودنسی به تنهایی نتواند مشکل را اصلاح کند، اغلب درمان ارتوسرجری ضروری می‌باشد. در این شرایط، متخصص ارتودنسی دندان‌های بالا را به طرف بهترین موقعیت نسبت به فک بالا و دندان‌های پایین را به بهترین موقعیت نسبت به فک پایین جابه‌جا می‌کند. سپس به منظور اصلاح موقعیت فک بالا، پایین یا هر دو نیاز به جراحی است. پس از اینکه فک‌ها جابه‌جا شدند، متخصص ارتودنسی می‌تواند حالت فک را به بهترین تناسب ممکن تبدیل کند. ممکن است جراحی به عنوان یک مکمل برای درمان ارتودنسی به منظور دستیابی به نتایج طولانی مدت و کوتاه کردن مدت زمان مورد نیاز برای تکمیل درمان موثر باشد.

مراقبتهای حین ارتودنسی:

رعایت بهداشت دهان و دندان پس از سیم‌کشی دندان‌ها و در مدت زمان ارتودنسی نیز به اندازه قبل مهم و حیاتی است. احتمال گیر کردن غذا در بریس، سیم، باند و ریتینر یا پلاک نگهدارنده وجود دارد و این وسایل مسواک زدن یا نخ کشیدن را دشوار می‌کند و به این ترتیب احتمال تشکیل پلاک روی دندان‌ها افزایش می‌یابد. بیمار باید در طول درمان ارتودنسی دندان‌ها را به دقت ترجیحاً پس از هر وعده غذایی و میان وعده مسواک بزند و نخ بکشد. رعایت بهداشت ارتودنسی بهترین راه برای پیشگیری از تشکیل پلاک،پوسیدگی دندان و بیماری لثه است. به علاوه رعایت توصیه‌های متخصص درباره مراقبت‌های ارتودنسی و داشتن رژیم غذایی مناسب سلامت و استحکام دندان‌ها را برای نگه داشتن وسایل ارتودنسی تضمین می‌کند و خللی در روند درمان ایجاد نمی‌کند. به این ترتیب در پایان درمان لبخندی زیبا بر لب‌ها نقش می‌بندد.

تغذیه در ارتودنسی:

شرط اصلی عادت کردن به ارتودنسی و کنار آمدن با سیم‌کشی دندان‌ها این است که از بایدها و نبایدهای غذایی در دوران ارتودنسی اطلاع پیدا کنید. پس از سیم‌کشی دندان‌ها باید تغییراتی را در عادت‌های غذایی خود به وجود بیاورید. خوردن بعضی غذاها مانند آجیل یا شکلات سفت و چسبناک به بریس آسیب می‌زند یا آن را می‌شکند. بعضی غذاها بین سیم‌ها گیر می‌کند و درآوردن آن بسیار دشوار است. گاز زدن به مواد غذایی سخت براکت‌ها و سیم‌ها را از جا درمی‌آورد، این مشکلات علاوه بر ایجاد درد برای بیمار دوره درمان را نیز طولانی می‌کند. از این گذشته رعایت یک رژیم غذایی سالم و متعادل در طول درمان بسیار مهم است.